NOG STEEDS IN BEWERKING

Deze keer begin ik in India. Vijf jaar geleden ben ik van Noord, Delhi, naar Mumbai, zuid, gereisd. Alle bezienswaardigheden langs. Nu het groene India, van Mumbai via Kerela naar de voet van de Himalaya. Van Mumbai via Goa, Cochin, Chennai, Darleeling terug naar Kolkata. Daarna via Thailand en Hongkong naar Shanghai. Van daar uit ga ik rondreizen, waar en wat is nog een verrassing.

Ik heb veel foto's en daar heb ik een leuke selectie in gemaakt. Helaas is het plaatsen op de site niet goed gegaan. Dat moet ik dus nog later zien te herstellen.

Mumbai (Bombai), 6 september 2014

Terug in de oude (Britse) wijk Colaba. Terug naar het melancholische en vergeelde cafe Leopold, gevuld met jonge toeristen. Leopold, ook een beetje huiveringwekkend; de kogelgaten van een terroristische aanslag op 26 november 2008 laten ze gewoon; in een glazen paneel, door een poster, in het houtwerk, in de muren.... En het leven, niet alle, gaat door. Ook terug naar Bade Mija waar je op straat verse chapati's en gegrild lamsvlees kon eten. Wel jammer dat ze groter zijn gegroeid en binnenruimte hebben geregeld. Dus helaas niet meer op te kleine stoeltjes op straat. Maar je kunt niet alles hebben nietwaar?

Colaba, waar je tussen de oogharen kijkend Britse Civil Servants op de gallerijen aan hun whiskey ziet sippen, zoals ik 5 jaar geleden schreef. Colaba, dat er over nog eens 50 jaar mischien wel niet meer is zoals nu. Tenzij in de tussentijd containers verf, hout en stenen worden aangevoerd en de straten zich vullen met metselaars, timmerlieden, steenhouwers en schilders. Ondertussen openbaart het verval zich in een voor mij ongekende schoonheid. Het sedert jaren aangekoekte stof geeft een extra dimensie, zoals de vergeelde waas een oud schilderij. 

 

 

 

Maar de mensen hebben andere prioriteiten. Er moet brood op de plank en dus is de ene helft van Mumbai bezig met van alles en nog wat te slijten aan de andere schuivelende helft.

Vijf jaar geleden ben ik niet met de boot naar Elephant Island geweest, dat moet nu ingehaald worden. Een ticket dus. Als met alles in India moet je je afvragen hoe je aan de meest 'pure' ticket komt. Dus zonder opslagen, commissies en gidsen. Een keurige heer die je een peperdure 'tour' naar Elephant Island wil verkopen. Terwijl het gewoon een boottocht is, uitstappen, omhoog klauteren en de grotten in. Bij de boot staat de echte ticketboss. Dat is gelukt. Dacht je. Als je van het benedendek naar boven wilt moet je de toeschietende matroos nog 10 roepie betalen, de toegangsprijs voor het bovendek.

De boot vaart langs de havens van Mumbai, marineschepen, vrachtschepen, tankers en sleepboten, onwaarschijnlijk veel sleepboten. Ook veel zeeslepers, waarom weet ik niet. Elephant Island is beroemd om zijn grotten, only closed on monday. And it's monday! Niet erg, er blijft genoeg te zien. Over de pier gaat een spoorlijntje een stuk het eiland op. Makkelijk voor luie toeristen. Jammer dat er aan de twee locomotieven hard gewerkt wordt om ze weer rijdend te krijgen. Heeeel veel souvenirshopjes, weinig toeristen dus de weinigen die er langs moeten staan nogal in de belangstelling. Oeps.

Mooi eiland, wel erg steil naar boven. Geen olifanten, wel veel geiten, honden en vooral apen. En die blijven fotogeniek.

Als de boot de Gateway to India nadert, het vertrekpunt, wordt er druk gezwommen met Ganeshas die een eindje verder verzopen worden. En dat is ook de bedoeling. Naar verluidt worden er vandaag een miljoen Ganeshas de zee in gelopen of gezwommen en daar tot zinken gebracht. Dat hoort bij het Ganesha festival dat heel uitbundig en lawaaierig wordt gevierd. Zo uitbundig dat het maar goed is dat er vandaag een alcoholverbod geldt. Niet dat zoiets echt helpt want ook thuis kun je alcohol hamsteren. Wel zijn reizigers gedupeerd die niet gehamsterd hebben en vandaag geen Kingfisher beer kunnen kopen. Dat wordt dus koffie, water of (bah) coca cola.

Een hele lange wandeling door oud Mumbai, langs en in het prachtige CST, het voormalige Victoria station, verder langs oude panden, soms vervallen, soms nog in redelijke staat, naar het strand en verder naar het strand waar alle Mumbaiers samen komen. Kermis, dat wel maar toch leuk. Niet echt om te gaan zwemmen maar meer om rond te flaneren en eten te kopen. Bikini's? Echt niet, in geen 100 jaar. Terug naar Colaba met de trein, deuren gaan nooit dicht. Er lekker uithangen, net als zij dus.

Panaji, Goa, 9 september 2014

Met de dagtrein van Mumbai naar Goa. India is nu niet meer dor en stoffig maar gifgroen. De rit is meer dan de moeite waard en zeker aan te raden. Wel Sleeper class nemen, side. AC (aircon) heeft ramen van glas en daar kun je dus niet (India) doorheen kijken.

 

 

 

 

 

 

Panaji is de huidige hoofdstad van Goa, de oude Portugese kolonie waar de Indiers zonder verder toestemming in 1961 zijn binnen gebanjerd. Deric, de eigenaar van het guesthouse Vivenda Rebello (familie Rebello) is nog een van de oude katholieken. Door immigraties van "Indians" zijn die van meerderheid naar een minderheid van 27% gezakt. Veel van hen zijn al via Portugal naar Europa getrokken. Maar niet iedereen heeft nog de Portugese nationaliteit. Mijn gastheer wel. Maar hij blijft omdat hij hier een prima inkomen heeft met het guesthouse. Het is een oude Portugese villa die ooit van zijn grootvader is geweest. Hij is wel bang dat zijn kinderen gaan vertrekken. Via Portugal naar Londen, want daar kun je geld verdienen. (?) En hij kan ze dan vanaf een afstand steunen. Zelf zit hij op Portugese les want hij gaat ooit naar Portugal op vakantie. Goa staat bekend om zijn stranden en zijn hippies. Heb ik dus beiden niet gezien. Wel veel andere dingen. Zoals Oud Goa, met de bus, een belevenis op zich. Uurtje rijden langs water, veel water. Dat wordt kerken kijken want villa's en niet kerken mogen rustig in elkaar donderen maar kerken horen in India potseling tot eigen erfgoed. Veel kerken op een hoopje, want die Portugezen waren toch een  partij katholiek! En dat moest versteend worden en dat hebben ze in oud Goa overtugend gedaan met onder andere de Se Catedral, Franciscus van Assisi kerk en de topper de basilica bom jesu. Wel mooi vooral de laatste met de aanpalende ommegang. Voor de ingang van de kerk staan heren met plastic kaartjes om hun nek zich aan te bieden als gids, teneinde je binnen te vertellen dat dit een kerk is. Grappig dat er binnen borden staan dat guided tours niet verder mogen dan de aangegeven streep. India staat vol met ge- en verboden. Maar handhaving, echt niet. Dus overal lispelende gidsen aan wiens mond de overwegend Indiase toeristen hingen.

 

 

Panaji en met name de oude wijk Fontainhas is heel schilderachtig, hoewel er nog heel wat te schilderen is. Prachtige restaurantjes met bruin houten interieur waar de tijd absoluut heeft stilgestaan. Een genot om daar te mogen eten. Met authentieke Portugees Goa gerechten, staat op de kaart. Maar wel heel Indiaas. Hoewel ik nog nooit in Portugal ben geweest, zie ik hier hoe het er in Portugal moet uitzien. Opvallend restverschijnsel van het rijke roomse leven; drank vloeit hier overvloedig en overal ruim verkrijgbaar. Bier en wijn. Ook nog eens goedkoop.

Cursiefje:Voordat de Portugezen Goa innamen had de bevolking te lijden van een Islamitische overheerser die er van overtuigd was dat de Islam een veel beter leven zou brengen dan het Hindoeisme. De Portugezen werden dan ook met vreugde begroet omdat het uit was met de Islamitische bekeringsdrang. De vreugde was echter van korte duur want de mullahs werden ingeruild voor missionarissen die met minstens even harde hand de Hindoes gingen overtuigen dat het christendom echt wel een superieure manier van leven in petto had. Van de regen in de drup.

Cochin (Kochi), 11 september 2014

Een oude Nederlandse kolonie, ingenomen door de Britten na de intocht van Napoleon in Nederland. Frankrijk was immers de vijand en Nederland toen deel van des vijands gebied. Zo hebben de Britten ook Ceylon, Malakka en Indie ingenomen. Na Waterloo hebben ze Indie knarsetandend terug gegeven. Kochin dus niet. Maar we moeten niet zeuren, daarvoor hadden wij het weer afgepikt van de Portugezen. Wat rest van de Hollanders zijn in ieder geval de doden, de Dutch graveyard. En de overige restatanten lijken mij wat twijfelachtig; een VOC poort die blijkens het VOC vignet uit 1506 dateert, dus nog voor de oprichting van de VOC! Restauratievervalsing?

Anders dan in Goa is een slokje bier hier lastig te verkijgen. Nog slechts drie restaurants hebben een licentie om alcohol te verkopen. En dat merk je in de verkoopprijzen. Soms lukt het nog wel en krijg je bier in een stenen theemok en wordt opgelet of er geen politie rond sluipt. Eigenlijk had het gouvernement van Kerala bepaald dat ingaande 10 of 11 september allealcoholverkoop in bars en restaurants gestaakt zou moeten worden met uitzondering van de vijf sterren hotels. Want rijken en bemiddelde toeristen moeten wel hun drankje hebben. Maar het hoogste rechtscollege van Kerala heeft dat tegen gehouden omdat de staat eerst maar eens zou moeten uitleggen waarom dan de een wel en de ander niet. Ben benieuwd.

Cochin is beroemd om zijn Chinese visnetten. Een vierkant net aan een hijsinstallatie die in het water zakt tot op de bodem of in ieder geval heel diep. Vervolgens wordt het net opgetrokken en de onfortuinlijke visjes die toevallig boven het vierkant zwommen zijn het haasje. Ik had dergelijke netten al eens gezien in klongs in de omgeving van het vliegvel van Bangkok. Hier, in Cochin, zijn ze enorm en staan ze mannetje aan mannetje. En zo groot dat het ophalen door zeker 6 tot zeven man moet gebeuren. Ook ik mag een keertje helpen met ophalen. De installatie is groot en duur. De "captain" leent/huurt van de eigenaar. In ruildaarvoor moet de captain 30% van zijn vangst afdragen aan de eigenaar/uitlener. Per keer wordt er 2 tot 5 kilo vis opgehaald. Veel klein, die ter plaatse wordt verkocht. Nu zat er een grote Kingfish bij. Die brengt meer op. Soms wordt de vis ook bij opbod (veiling) verkocht maar dat brengt meestal minder op dan directe verkoop maar als alles niet te plaatse wordt verkocht moet je wel. Wat over blijft eet het team van 7 mensen zelf op of nemen ze mee naar huis. Per dag kan wel een keer of tien het net worden opgehaald behalve als er te veel waterhyacinthen langsdrijven. Je vangt vis en geen planten nietwaar? Wel even pech dus.

Langs de boulevard is in de avond veel verse vis te koop. Meenemen en laten klaar maken in restaurantjes aan de boulevard.

Kerala is water, veel water. Backwaters. En daar kun je varen. Met traditionele rijstschepen. Die nu traditioneel veel toeristen varen. Wel toeristisch maar ook heel erg mooi en stil, twee Indiers bomen de smalle boot voort. Brede en smalle waters met hier en daar wat huisjes. Heel erg de moeite waard.

In Cochin was ooit een grote Joodse gemeenschap, nazaten van Portugese, Nederlandse en Britse joden die hier waren blijven hangen. De meesten zijn vertrokken en slechts enige toetallen bleven. En de wijk, inmiddels niet meer Joods maar Indiaas. De prachtige synagoge is gebleven en nog een winkeltje met een mesoesah aan de deur en hier en daar nog wat davidsterren. En de namen bleven; Jew town en Jew street.  

Chennai (Madras), 15 september 2014

Chennai zou bekend staan om zijn koloniale gebouwen. Zou kunnen, maar niet echt dominant zoals ik later zou ervaren in Kolkata. Wel leuk om rond te dwalen in Georgetown, de wijk tussen het centraal station en het commuterstation Beach. Nauwe straten en alles wat India op transportgebied heeft, is hier samengebracht en tegelijkertijd op straat gepropt. Oude- en nieuwe vrachtautoos, tuktuks, fietskarren, fietsen, gemotoriseerde fietskarren, handkarren, ossekarren. Een file kan hier zelfs bestaan uit handkarren en ossekarren. De politie is nadrukkelijk aanwezig om de soms gordiaanse knopen door te hakken, schreeuwend en met de altijd aanwezige rotan stok prikken wijzen en slaan. Niet op mensen maar op karren en autoos.

Wat mij overigens opviel is hoe plaatselijke gebruiken ook in de westerse kerken gemeengoed zijn geworden. In de christelijke kerken worden bloemenkransen gebruikt, net als bij de hindoes, en staan buiten de kerk alle schoenen.

Kurseong, 16 september 2014

Kurseong is een noodzakelijk tussenstation omdat de trein naar Darleeling niet meer rijdt tussen Siliguri en Kurseong vanwege aardverschuivingen. En dat herstel is in dit bergachtige gebied moeizaam en langdurig.

Slapen doe je in Kurseong in Cochrane place, voorheen het statige koloniale stulpje van Percy John Cochrane, MBE, rechter en procureur in Kurseong (1866-1944).

Kurseong ligt hoog in de bergen aan de weg naar Darjeeling die hier over een bergkam loopt. Ik zit vroeg in de morgen, half zeven, op mijn balkonnetje te tikken terwijl de zon traag de bergen uitlicht en verwarmt. De dorpjes steken zilverwit af tegen de donkergroene berghelingen. De lucht is strak bijna strak blauw met een paar witte vlekjes. Aan de Zuid-Oost kant van de bergkam ligt het hele dal onder een dik wolkendek. Om een uur of negen lijkt het alsof een pan met melk begint over te koken en stroomt de wolkenmassa over de bergkam het dal aan de Noord-West kant in. Binnen 45 minuten is ook dit dal volgestroomd met de witte massa. Flarden wolken jagen langs de voorkant van Cochrane Place. De achterzijde en het vlak daaronder liggende dorpje liggen boven het wolkendek. Dan verdwijnt de wolkenmassa langzaam aan de Noord-West zijde; de andere kant blijft kokende melk.

Het is hier meer dan fris, vannacht onder een dekbed geslapen, ook dit is India. Overdag moet het hier een graad of 25-26 worden. Gelukkig maar.

Darjeeling, 17 september 2014

Met de Toytrain van Krseong naar Darjeeling. Een uit 1881 daterend smalspoorlijntje dat zich door bergen en dorpjes kronkelt. Destijds de ontsluiting van het Hillstation Darjeeling waar de Britten verkoeling zochten; India was toen ook al een tikkie warm denk ik.

Jammer dat het uit drie wagons bestaande treintje niet getrokken wordt door de legendarische stoomlocs maar door een klein diesellocje. Maar dat maakt de rit niet minder mooi. Het is zeker niet alleen een treintje voor toeristen, hoewel van de drie rijtuigen er twee 1e klas zijn. 2e klas is beter want dat kost minder dan een euro voor een drie uur durende rit. En de schoolkinderen en  de vrouwtjes met een groentenmand zitten in de 2e klas. Dat maakt het gezelliger. Over de 29 kilometer doen we dus drie uur, gemiddeld 10 kilometer per uur. Bij aankomst om 18:00 is Darjeeling al donker maar nog heel druk.

Net als in Kurseong begint de dag helder maar tegen half acht in de morgen stromen de wolken de dalen in en kun je niets meer zien in de verte.

Darjeeling is tegen de bergen aan gebouwd dus wat een heel huis aan de voorkant lijkt is aan de achterkant direct via het dak te betreden. Kleine straatjes en veel trappen. Veel plekjes kun je alleen maar te voet komen. Hoewel er in dit gebied inmiddels ook veel Indiers wonen lijkt de meerderheid toch meer Tibettaans dan Indiaas. De lokale taal is het Nepalees, de grenzen met Nepal zijn voor Indiers en Napalezen open.

In en bij het station is voor mij veel te zien; twee stoomlocs onder stoom, twee op blokken in revisie, eentje in rust. De laatste dieseltrein naar Kurseong, de stoomtrein naar Ghum via de Batasia loop. Een Thomas de trein feest!

Darjeeling - Kolkata (Calcuta), 19 september 2014

Met het vliegtuig terug naar Kolkata. Maar eerst nog een bergrit van drie uur naar het dichtsbijzijnde vliegveld, Bagdogra. De chauffeur is de sherpa die ons eerder van Bagdogra naar Kurseong heeft gebracht. De taxi is van zijn pleegbroer en hij mocht die meenemen omdat hij tijdens het festival bij zijn vrouw en kind in Darjeeling wilde zijn. Hij rijdt als een (voorzichtige) duivel maar is eigenlijk sherpa en gids. Heeft ook al eens de Mount Everest "gedaan". Hij is blij met de rit terug van Darjeeling naar Bagdogra, waar hij zijn broers taxi moet terugbrengen, nu nog betaald wordt ook.

Omdat het nog vroeg is, 7 uur, is alles nog helder en vraag ik te stoppen bij de Batasia loop. Dat is een lus waar het spoor in een weide boog hoogte kan winnen, een techniek die veel in de bergen werd toegepast.

Na betaling van 10 roepies mag ik met de trap naar boven........ en daar knalt lettelijk het uitzicht over de Himalaya in mijn gezicht. Dat is zo overweldigend dat ik er op dat moment kippenvel van kreeg. Te bizar voor woorden maar mijn hele lijf tintelde. Het was ook zo apart, kraakhelder weer, groen om je heen, huisjes tegen de groene bergen op en daarachter het kale met sneeuw bedekte bergmassief. Ik dacht dat ik hier voor het treintje gekomen was maar nu bleek dat er nog een laag onder, eigenlijk boven, lag. Fantastisch!

Onderweg moet de Sherpa groenten kopen. Toeval, juist op dat moment komt uit de tegenovergestelde richting te trein uit Kurseong aanrijden. Er achter hangt een rail karretje, met vier heren op een bankje met parasol. Hoe gek kun je het maken.

Kolkata is een verrassing. Ik verwachtte stoffig, versleten en druk. Druk is het zeker. Stoffig zeker niet maar dat komt omdat het deze tijd vaak regent. Dat heeft ook een afkoelend effect en dat is misschien maar goed ook omdat de gevoelstemperatuur kan oplopen tot boven de 40 graden. De stad, maar zeker ook Park Area, doet heel Brits aan. De eigenaar van het Sunflower Guest House vertelt mij dat Londen er zo heeft uitgezien. Geloof ik best. Als ik op een kruispunt sta en ik loop rond met de camera zie ik dat hij gelijk heeft. Ook het Guesthouse is gevestigd in een oud Brits gebouw compleet met ruim trappenhuis en een stokoude lift met liftboy. En een prachtige daktuin, of beter twee daktuinen. Voor heren en dames op uitnodiging en een aparte daktuin voor dames. Wel mooi maar helaas, helaas, geen zon maar veel regen.

Kolkata - Bangkok, 21 september 2014

Bangkok is een kultuur schok; alles doet het; alles is schoon; alles klopt. Na India dus. De Hollandes kankeren hier dat alles knullig in elkaar zit en dat alles kapot gaat En dat het stinkt en niet schoon is. Ik vind dat zij gestrafd moeten worden; een maand verplicht naar India. Bij voortgezet kankeren: definitieve verbanning naar India. Dat zal ze leren. Wel ff wennen hier, in tegenstelling tot India kunnen chauffeurs de claxon niet vinden; het is stil. Ik denk dat er wel een claxon op zit maar ze zulen het wel onbeleefd vinden om zoveel herrie te maken. Misschien bevalt de toon ze niet. Kortom, geen voortdurend getoeter, eigenlijk helemaal geen getoeter. 

Bangkok - Chiang Rai, 24 september 2014

Chiang Rai-  Bangkok, 29 september 2014

Bangkok - Hongkong, 30 september 2014

Voor het vervolg van deze reis ga naar de volgende pagina, 2014, Hongkong, China